خواب نيمروزي و بهبود ريتم بيولوژيک در کودکان
اکثر
کودکان زير ۵ سال براي سلامت جسمي، بهبود خلقوخو و افزايش يادگيري به خواب
نيمروز نياز دارند. چه در کودکان چه در افراد بزرگسال وقتي به ساعتهاي
عصرگاهي نزديک ميشويم قابليت يادگيري کاهش مييابد. به همين دليل است که
معمولا بعد از صرف غذا از نظر رواني افراد دوست دارند کمي استراحت کنند و
بخوابند. اين نياز از ريتمي بيولوژيک تبعيت ميکند و از نظر ژنتيک
برنامهريزي شده است. امروزه جز در برخي کشورها اين عادت خوب در بزرگسالان
به دست فراموشي سپرده شده است. با اين حال در برخي کشورها مانند ژاپن
هنوز هم در ادارهها وقتي را به ناهار و استراحت نيمروزي اختصاص ميدهند.
خواب نيمروز پيشآمادگي خواب شبانه
وقتي کودکي خواب
نيمروز نداشته باشد، حالات تهاجمي، عصبي و ستيزهجويانه دارد و اين خلق تا
انتهاي شب و زماني که ميخواهد بخوابد ادامه مييابد و در طول خواب شبانه
نيز آرام نيست. خواب نيمروز به شرط آنکه طولاني نشود مکمل خواب شبانه
بوده و باعث آرامش کودک ميشود. کودکي که در طول روز استراحت ميکند،
استرسهايش کاهش مييابد و هنگامي که به رختخواب ميرود در انتهاي شب از
نظر جسمي و رواني خسته نيست. البته تمام فوايد خواب نيمروز براي خواب شبانه
بهتر، به اين شرط است که خواب نيمروز قبل از ساعت ۳۰/۵ خاتمه يابد.
در غير اين صورت کودک در طول شب دچار مشکلات خواب خواهد شد. بنابراين سعي کنيد کمي بعد از صرف ناهار کودک را بخوابانيد و يک ساعت تا يک ساعت و نيم بعد او را بيدار کنيد. معمولا کودک بعد از اين ساعت شروع به حرکت و سر و صدا کردن ميکنند که نشانه ورود او به مرحله بعدي خواب است. اجازه ندهيد کودک وارد مرحله خواب عميق شود. او را بيدار کنيد تا شب به راحتي بخوابد.
خواب نيمروزي و استراحت مغز و جسم
کودکان در طول روز
مشغول بازي هستند و کمتر دراز ميکشند. به همين دليل فشار زيادي به ستون
مهره آنها ميآيد و جريان گردش خونشان تند است. برخي عضلاتشان نيز دچار
گرفتگي ميشود. خوابيدن و درازکشيدن باعث رفع تمام اين مشکلات ميشود. در
ضمن با بستن پلکها مغز فرصت طبقهبندي اطلاعات را پيدا ميکند.
کاهش مقاومت در برابر خوابيدن
خواب نيمروز شامل خواب سبکي
است که معمولا در طول آن کودک کابوس نميبيند. از سوي ديگر به دليل نور
روز کودک راحتتر محيط اطراف را ميبيند و ترسي به دلش راه پيدا نميکند.
همين موضوع باعث تمايل بيشتر کودک به خوابيدن ميشود. کودکاني که در طول
روز نميخوابند به دليل کابوسهاي شبانه و تاريکي از خوابيدن هراس دارند و
در برابر آن مقاومت ميکنند.
کاهش کابوس شبانه
کودکي که در طول روز نميخوابد دچار
کمبود خواب کوتاه و عميق ميشود. بنابراين در طول خواب شبانه اين دوره از
خواب، طولانيتر خواهد شد. وقتي بعد از اين دوره کودک وارد دوره خواب عميق و
بلند ميشود دچار کابوس شده و مرتب جيغ ميزند اما چون وارد فاز خواب
عميقتر شده است نميتواند متوجه والديني شود که ميخواهند از او حمايت
کنند.