آیا کودک شما انگشت می مکد؟

وقتی فرزند شما نوزاد است، انگشت مکیدن او برای شما بسیار جالب و جذاب است. اما حالا که به سن مهدکودک یا مدرسه رسیده، نگران شده‌اید که چرا انگشت او دایما در دهانش است. حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد کودکان ۲ تا ۶ سال، انگشت شست خود را می‌مکند.

درباره علت این عادت در کودک، بحث‌های زیادی شده است، اما بیشتر متخصصان معتقدند که مکیدن انگشت به کودکان احساس آرامش و امنیت می‌دهد.

چرا مكيدن انگشت شروع مي شود؟

در اين اوقات تفحص ،بسياري ‍از كودكان به اين نتيجه مي رسند كه مكيدن انگشت به اندازه مكيدن از سر شيشه شير يا مكيدن سينه مادر لذت بخش است.براي كودك ،مكيدن انگشت به تجربه غذا خوردن شباهت دارد.مكيدن به كودك احساسي از آرامش مي دهد. از آن گذشته انگشت و شست چيزي است كه هميشه با آنهاست.ديري نمي گذرد كه مكيدن انگشت حالت خود به خودي پيدا مي كند .بچه ها بي آنكه متوجه باشند شست مي مكند.در حالي كه بسياري از بچه ها انگشت مي مكند ،بسياري هم اين كار ار نمي كنند. بعضي از بچه ها هم تا مدت ها بعد از تولد انگشت تمي مكند و بعداٌ دست به اين كار مي زنند .براي اطلاع از اينكه چرا بچه ها شروع به مكيدن انگشت مي كنند بايد به منافع آن براي بچه ها توجه كرد .بايد ديد چه عواملي بچه ها را براي اين كار تشويق مي كند.

مکیدن انگشت شست تا سن ۲ سالگی جای هیچگونه نگرانی ندارد، بلکه برای حیات نوزاد امری طبیعی، غریزی، ضروری و اجتناب ناپذیر است. در نوزادان تازه متولد شده، این عادت فقط برای رهایی از احساس گرسنگی است و در میان ۹۰ درصد آنها دیده شده می‌شود. اما به طور معمول بعد از سن ۶ ماهگی کم و سپس ناپدید می‌شود. اما عده‌ای از آنها همچنان به انگشت مکیدن خود ادامه می‌دهند.

در بعضی از این کودکان که بیش از ۲ تا ۳ سال سن دارند، مکیدن انگشت برای ایجاد احساس امنیت و آرامش است. آنها اغلب در هنگام نگرانی، ناراحتی و یا خستگی انگشت خود را می‌مکند. اما عده‌ای دیگر فقط به صورت یک عادت این کار را انجام می‌دهند.

مکیدن انگشت در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند کمتر است، در نتیجه زندگی در دنیای صنعتی امروز که در آن نوزادان کمتر از شیر مادر بهره می‌برند، یکی از دلایل مهم مکیدن انگشت است.

مزاياي مكيدن انگشت

مكيدن انگشت به نوزادان كمك مي كند تا خود را با دنياي جديدشان تطبيق دهند. قبل از تولد ،بدن مادر تمام نياز هاي جنين او را برآورده مي سازد .جنين گرم نگه داشته مي شود،تغذيه مي شود ،راحت است و حمايت مي شود.هنگام ورود به جهان ،تغييرات چشم گيري اتفاق مي افتد. نوزاد نا گهان در معرض محرك هايي مانند سرما،گرسنگي ،نور ،تاريكي و سر و صدا قرار مي گيرد. همه اين تغييرات عجيب و حيرت انگيزند و مي توانن دستگاه عصبي كودك تازه تولد يافته را تحت فشار قرار بدهند. نتيجه آن مي شود كه كودك پريشان خاطر گريه كند. مكيدن انگشت به كودك احساسي از كنترل ي دهد، به او كمك مي كند تا به آرامش برسد و از شر ساير محرك ها در امان بماند .وقتي كودك به آرامش مي رسد به سادگي به خواب ميرود. مكيدن انگشت به هضم غذا،تنفس و ضربان نبض او كمك مي كند . از اين رو كودكاني كه انگشت مي مكند به احساسي از امنيت و راحتي مي رسند،خوب غذا مي خورند ،خوب مي خوابندو  راحت و راضي هستند . به نظر مي رسد مكيدن انگشت در دختر ها شايع تر از پسر ها است.

روش‌های درمان مکیدن انگشت

درمان در این کودکان باید با استراتژی خاصی صورت گیرد. به کودک باید فرصت داد که عادتش را پیش از رویش دندان‌های دایمی متوقف کند. درمان اغلب بین سنین ۶-۴ سالگی انجام می‌ شود و تا کنون سه روش مختلف جهت درمان این عادت پیشنهاد شده است. انتخاب هر کدام از این روش‌های درمانی، بستگی به تمایل خود کودک برای متوقف ساختن عادتش دارد. این روش ها شامل موراد زیر است:

*یادآوری: این روش درمان برای کودکانی که همکاری لازم را دارند و خودشان تمایل به ترک عادت مذکور را دارند، مناسب است. در این روش می ‌توان یک نوار چسب ضد آب روی انگشت شست کودک چسباند تا به کودک یاد‌آوری کند که انگشت خود را داخل دهان نبرد.

این نوار چسب باید تا زمانی که عادت به طور کامل از بین نرفته است، روی انگشت کودک باقی بماند و یا می ‌توان با مالیدن محلول‌ها یا کرم‌های بد طعم بر روی انگشت کودک از این عادت جلوگیری کرد. البته باید مراقب بود که این مورد، از نظر کودک به عنوان یک تنبیه تلقی نشود، زیرا در این صورت کودک اقدام به مقابله کرده و درمان، نتیجه‌ای در برنخواهد داشت.

*پاداش: در این روش، بین کودک و والدین با دندان ‌پزشک، قراردادی بسته می ‌شود. قرارداد به این صورت است که به کودک گفته می ‌شود اگر برای مدتی این عادت را تکرار کند، در پایان مدت تعیین شده جایزه دریافت می ‌کند. ارزش بهای جایزه اهمیتی ندارد، ولی باید حتماً مورد علاقه ی کودک بوده و او را تحریک کند. این درمان به طور مداوم تکرار می‌ شود و هر بار که کودک قرارداد مربوطه را رعایت کرد، جایزه دریافت می‌ کند. باید در نظر داشت که در حین همکاری کودک جهت ترک عادت، او را به طور کلامی نیز مورد تشویق قرار داد.

* استفاده از وسایل ترک عادت: اگر عادت کودک پس از دریافت پاداش هنوز برطرف نشده است ولی خود کودک حقیقتا تمایل به ترک عادت دارد، می ‌توان از روش کاربرد وسایل ضد عادت استفاده کرد.

در این روش وسیله‌ای در دهان کودک قرار داده می ‌شود که به‌ طور فیزیکی ادامه ی عادت را برای وی مشکل می‌سازد. در این روش، دندان پزشک حتماً باید کودک و والدینش را توجیه کند که این وسیله جنبه ی تنبیهی ندارد و صرفاً به عنوان یادآور می‌ باشد.