نکاتی برای زوجین

نکاتی که مطرح می شود برای همه زوج ها می تواند مفید و مؤثر باشد.

۱ـ استحکام روابط با همدیگر

علاقه داشتن به یک رابطه سالم، ایجاد یک کانون گرم و صمیمی، رسیدن به تفاهم، مسئولیت همه اعضای خانواده به ویژه زن و شوهر است. از این رو می توان گفت که حل مسائل زناشویی و خانوادگی مستلزم کوشش همه جانبه اعضای خانواده بخصوص زن و شوهر است.

۲ـ پیوند بین اعضای خانواده

در ارزیابی روابط زناشویی، هر یک از زوج ها باید بدانند که همسر او نزدیک ترین و محرم ترین فرد به او است. لذا توصیه می شود به همسرتان به عنوان یک حامی و پشتیبان نگاه کنید و تلاش نمایید وی را خوشبخت کنید.

۳ـ کسب دانش و مهارت

انجام دادن هر کاری به مهارت و دانش نیاز دارد. یعنی برای یک همسر توانا شدن، باید دانایی ها، دانش ها و مهارت های لازم را کسب کرد.

از این رو توصیه می شود با مطالعه کتاب های مربوط به تعلیم و تربیت، روانشناسی خانواده و آئین همسرداری و شرکت در جلسه های آموزشی خانواده به دانش و مهارت خود بیفزایند.

۴ـ روابط سالم میان اعضا

خانواده یک نهاد اصلی و ویژه جامعه است و برقراری روابط انسانی سالم و درست میان اعضای خانواده مهم ترین عامل سلامت خانواده است.

سعی کنید با همدلی، همفکری، همکاری، هماهنگی، روابط سالمی را میان اعضای خانواده خود برقرار نمایید.

۵ ـ ایجاد امنیت روانی

لازمه استمرار روابط زناشویی سالم، داشتن تعهد و وفاداری، اعتماد، انصاف، صمیمیت، پذیرش متقابل، ، تفاهم و اعتماد است.

لذا با رعایت این اصول نسبت به همسرتان احساس مسئولیت کنید و در خانواده فضای سرشار از امنیت عاطفی ایجاد کنید. امام سجاد(ع) فرمود:

۶ـ تأیید همدیگر

مورد صحبت و توجه قرار گرفتن از نیازهای اساسی انسان است. سعی کنید در روابط زناشویی تان به نوعی و به طریقی رفتارهای مطلوب همسرتان را مورد توجه قرار دهید و تأیید کنید.

همسر شما باید بفهمد که برای او ارزش قائل هستید. خلاصه آنکه تشویق و تأیید بیان نکات مثبت باید به طور آشکار و یا در جمع باشد و تذکر نکات منفی و انتقاد باید به طور محرمانه در تنهایی صورت گیرد.

۷ـ پرهیز از پیشداوری

در اکثر مواقع زوج هایی که مشکلات ارتباطی دارند، دچار مشکل شناختی، طرز قضاوت کردن (پیشداوری) و دیدن اشکالات به جای نقاط مثبت می شوند.

به بیان دیگر این زوج ها کسانی هستند که وقتی با لیوانی که تا نیمه پر از آب است روبه رو می شوند، اغلب به نیمه خالی توجه می کنند.

۸ ـ عدم سرزنش همدیگر

وقتی در زندگی زناشویی، اختلاف نظر یا سوء تفاهمی بروز می کند به جای سرزنش کردن یکدیگر و تفسیر نادرست به شناسایی مسئله، علت یابی و سرانجام به راهیابی آن بپردازید.

۹ـ احترام به یکدیگر

زوجین با یادگیری مهارت های ارتباطی و به کار بستن آنها می توانند روابط خود را بهبود بخشند. در فضایی سرشار از حُسن تفاهم به حل و فصل مسائل خود بپردازند. برخی از این مهارت ها عبارتند از: فعالانه به حرف های یکدیگر گوش کردن، مشورت کردن و به عقاید یکدیگر احترام گذاشتن.

۱۰ـ برخورد منطقی با مشکلات

باید در نظر داشت که مشکل یک طرف و شیوه برخورد با مشکل طرف دیگر است. به جای اتخاذ روش پرخاشگرانه، خشونت آمیز و بدبینانه بهتر است روش مسالمت آمیز، صمیمانه و خوش بینانه را انتخاب کرد.

اگر رفتاری برای شما مبهم است، ساده ترین راه این است که از همسرتان سؤال کنید هدف شما از انجام این کار چیست؟ منظور شما از این حرف چیست؟ چرا این گونه رفتار می کنید؟ چطور شد که این گونه عمل کردی؟ و غیره.

۱۱ـ جلوگیری از سوء تفاهم

مهم ترین عامل پدیدآیی مسائل و مشکلات زناشویی، سوء ارتباطات و سوء تفاهمات است. بنابراین هر زن و مردی به سهم خود مسئولیت دارند که از به وجود آمدن این مسائل پیشگیری کنند و در اولین فرصت ممکن به حل و فصل آنها بپردازند، زیرا سوء تفاهمات به صورت یک فرآیند مخرب و پیش رونده عمل می کنند.

۱۲ـ توجه به نیازهای یکدیگر

لازمه ایجاد و حفظ روابط زناشویی سالم این است که طرفین برای خصوصیات، علاقه مندی ها و نیازمندی های یکدیگر ارزش قائل شوند.

از این رو سعی کنید در روابط کلامی، غیر کلامی، عاطفی و اقدام ها و تصمیم گیری ها به رفتار و افکار و نیازها و خواسته های همسرتان توجه کنید، حساسیت نشان داده و پاسخ مناسب بدهید و بی تفاوت نباشید.

۱۳ـ هماهنگی با یکدیگر

سعی کنید با نگرش مثبت به یکدیگر و با مشورت کردن و هماهنگی امور زندگی خانوادگی، تعلیم و تربیت فرزندان، فعالیت های اجتماعی، اوقات فراغت و چگونگی صرف آن، دید و بازدیدهای خانوادگی و نظایر آن را تنظیم و برنامه ریزی کنید.

۱۴ـ توقعات معقول و منطقی

راه حل عمده مسائل و مشکلات زناشویی، اصلاح نگرش و شیوه برخورد و تصحیح انتظارات بر اساس توان و وسع یکدیگر است.

لذا توصیه می شود زمان مشخصی را در روز یا در هفته برای گفتگو در باره مسائل و مشکلات و روشن کردن انتظارات از یکدیگر و به اصطلاح درد دل کردن اختصاص دهند.

۱۵ـ گفتار صادقانه

در اکثر موارد با وجود اینکه زن و شوهر با زبان واحدی با یکدیگر سخن می گویند، اما آنچه که یکی می گوید و آنچه دیگری می گوید و آنچه را که دیگری می شنود اغلب متفاوت است.

در نتیجه مشکلات ارتباطی را به دنبال می آورد. لذا توصیه می شود زن و شوهر دیدگاه خود را در مورد مسئله و مشکل مورد نظر به زبان ساده و صادقانه بیان کنند.

در این باره باید یادآور شد که خشونت را نباید با خشونت پاسخ گفت بلکه خشونت را با سکوت باید پاسخ داد و بعدا در موقعیت مناسب دیگری در باره مسئله مورد نظر به بحث و گفتگو پرداخت.

۱۶ـ بیان ویژگی های مثبت

به جای در نظر گرفتن خصوصیات منفی بهتر است ویژگی های مثبت یکدیگر را در نظر بگیرید و به آنها توجه کنید. بنابراین از پوزخند زدن، مسخره کردن، تحقیر کردن، سرزنش کردن، ناسزا گفتن و به رخ کشیدن یکدیگر باید اجتناب کرد.

این گونه رفتارهای نامطلوب موجب افزایش مقاومت های روانی در طرف مقابل می شود و ادامه زندگی زناشویی و ارتباط را دشوار و فاجعه آمیز می کند.

۱۷ـ هدیه دادن

زن و شوهر می توانند با یادآوری برخی ایام مانند روز تولد، سالگرد ازدواج و نظایر آن و دادن هدیه های هر چند کوچک )مثلاً یک شاخه گل) به طور نمادی و سمبلیک عشق و علاقه و توجه را نسبت به یکدیگر بروز دهند.

۱۸ـ آراسته بودن ظاهر

زن و شوهر موظفند خود را در برابر همدیگر آراسته و پاکیزه و جالب توجه نگهداری کنند و از پریشانی و وضع نامرتب اجتناب کنند.

۱۹ـ بخشش و گذشت

گذشت و عفو عنصر اصلی استمرار و استحکام پیوند زناشویی از سوی هر یک از زوج هاست. لذا از خطاهای یکدیگر بگذرید و خطاهای همدیگر را تحمل کنید.

۲۰ـ عمل به وعده ها

گاه عملی نشدن قول ها و قرارها چه پیش از ازدواج و چه پس از ازدواج از طرف زن و شوهر به دل شکستگی، سلب اعتماد و احساس فریب خوردگی منجر می شود.

بنابراین سعی کنید حتی الامکان به قول های داده شده عمل کنید و احساس مسئولیت خود را در قول و عمل نشان دهید.

۲۱ـ پرهیز از القاب ناشایست

از نسبت دادن القاب و زدن برچسب های نامطلوب به یکدیگر مانند بدقول، شلخته، بی احساس، کله شق، یکدنده، لجباز، بی انصاف، زورگو، خودخواه و نظایر آن خودداری کنید.

۲۲ـ پوشش خطاها

خطاهای یکدیگر را در حضور فرزندان یا دیگران مانند دوستان و آشنایان و بستگان مانند پدرشوهر، مادرشوهر، پدرزن، مادرزن بازگو نکنید و همواره احترام یکدیگر را مراعات کنید.

۲۳ـ پرهیز از تمسخر

لازمه ایجاد حفظ و استمرار روابط زناشویی سالم و بانشاط این است که خانواده سالم و آرامش بخش باشد و زن و شوهر از مسخره کردن یکدیگر و گفتن سخنان طعنه آمیز و دوپهلو پرهیز کنند.

۲۴ـ انتخاب دوستان

از آنجا که نفس انسانی خوپذیر است لذا در انتخاب دوست و برقراری روابط دوستانه و یا معاشرت های خانوادگی با زوج های دیگر دقت کنید.

توصیه می شود زن و شوهر هر دو معیارهایی را با توافق یکدیگر مشخص کنند و بر اساس آنها به گزینش دوست و برقراری این روابط اقدام نمایند.

۲۵ـ عدم دخالت دیگران

زن و شوهر باید هر چه بیشتر با یکدیگر ارتباط کلامی و عاطفی برقرار کنند و سوء تفاهمات و سوء ارتباطات را هر چه زودتر شناسایی، رفع و اصلاح کنند.

نکته حایز اهمیت این است که زن و شوهر باید خودشان به حل مشکلات زناشویی و خانوادگی اقدام کنند و پیش از آنکه موضوع را با کسی دیگر در میان بگذارند به عنوان دو انسان عاقل و بالغ مسئله را منصفانه بین خود حل و فصل کنند و اجازه ندهند دیگران در این امر مداخله کنند.

در قرآن کریم می خوانیم: «مُحمدٌ رسول اللّه و الذینَ مَعَه اَشِداءُ عَلی الکفار، رُحَماءُ بَیْنَهُم؛ محمد رسول خداست و مردمی که همراه او هستند، سخت گیرنده بر کافران و در میان خود رحیم و مهربانند.»

۲۶ـ ارزیابی رفتارها

زن و شوهر باید مشخص کنند که از یکدیگر چه انتظاراتی دارند؟

آنها باید گاهگاهی در یک فضای محرمانه، محبت آمیز و صمیمانه به ارزیابی رفتار و روابط یکدیگر بپردازند و از یکدیگر سؤال کنند آیا از من راضی هستی، آیا من توانسته ام انتظارات تو را پاسخگو باشم؟ نسبت به من چه احساسی داری؟ و نظایر

شایان ذکر است که زن ها از صحبت کردن با همسرشان بیشتر لذت می برند و از این روش برای نشان دادن مهر و علاقه خود نسبت به همسرشان استفاده می کنند.

زن و شوهر نباید تصور کنند که این انتظارات و احساسات به قدری روشن و گویا هستند که نیازی به طرح بیان آنها نیست و همه می دانند.

بنابراین شوهر نسبت به زن و زن نسبت به شوهر باید احساسات و عواطف و انتظارات خود را در میان گذارند و به طور آشکار ابراز کنند و برای بهبود روابط خود تلاش نمایند.

۲۷ـ احساس مسئولیت

برای ایجاد حفظ و استمرار یک رابطه زناشویی سالم، موفق و باطراوت باید هر یک از زوج ها تلاش کنند، بیندیشند، وقت بگذارند، احساس مسئولیت کنند و موانع برقراری روابط سالم را از میان بردارند و در مقابل موانع به هم کمک کنند.